Samenvatting
Gewone keurmerken zijn minder belastend voor het milieu. Biologische producten zijn geproduceerd zonder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Ze bevatten geen kleur- , geur- en smaakstoffen. Demeter keurmerk is nog wat strenger, bij dit biologische keurmerk mogen de koeien niet onthoort zijn en lopen tussen de legkippen gewoon hanen. Deze producten hebben automatisch ook het EKO-keurmerk.
Het EKO-keurmerk en Demeter geven aan dat een product is biologisch is geproduceerd. Milieukeur, ecolabel en der Blaue Engel geven aan dat een product minder belastend is tegen over vergelijkbare producten.
Wat is een keurmerk?
Keurmerken zijn een soort hulpmiddelen voor consumenten die helpen bij het beoordelen van producten. Vooral op onderdelen die niet direct zichtbaar zijn voor een consument, zoals veiligheid, milieuvriendelijkheid ect. Pas als de fabrikant heeft voldaan aan specifieke eisen van het keurmerk, ontvangt het product een keurmerk. Dit wordt door een betrouwbare organisatie gecontroleerd. Er zijn maar een paar keurmerken die door de overheid worden gecontroleerd, voor de rest wordt dit gedaan door een stichting, branchevereniging of een andere organisatie. De Nederlandse Raad voor Accreditatie geeft aan een deel van die organisatie accreditatie uit.
Er zijn vele verschillende soorten keurmerken. Ze geven allemaal garantie, maar op verschillende soorten onderdelen. Het ene keurmerk geeft garantie op veiligheid, de andere op gezondheid of dierenwelzijn. Een goed keurmerk moet voldoen aan twee eisen, die eisen zijn:
- Het product moet doen wat het de consumenten beloofd. De consumenten moeten er dus op kunnen vertrouwen dat de producent de eisen van het keurmerk heeft nageleefd. Maar ook dat dit goedgekeurd is door een deskundige organisatie. Deze organisaties zijn goedgekeurd door de Nederlandse Raad van Accreditatie(RvA). Dit is de hoogste toezichthoudende instantie op dit gebied in Nederland.
- Daarnaast moet een betrouwbaar keurmerk duidelijkheid geven over waar het keurmerk nou precies voor staat. Dit moet dus heldere en complete informatie zijn, die voor de consumenten makkelijk te vinden is.
In Nederland bestaan ongeveer zo’n 50 keurmerken, op gebied van milieu, dierenwelzijn, voeding ect. Driekwart van deze keurmerken maakt zijn belofte waar. Van deze keurmerken maakt ook weer driekwart de tweede eis waar. Dat is, dat een keurmerk vindbare en duidelijke informatie verstrekt. Van elk van de 50 keurmerken dat Milieu Centraal behandelt, staat genoteerd of deze aan beide eisen voldoet.
Naast de verschillende milieukenmerken, zijn er ook labels en logo’s die de consumenten informatie geven. Sommige labels worden verplicht door de overheid. Sommige labels geven de veiligheid aan en andere bijvoorbeeld wat er met een product moet gebeuren na gebruik.
Voordat een keurmerk verschijnt op diverse producten, zijn er verschillende partijen er mee bezig geweest. Allereerst is er iemand die het keurmerk op de markt heeft gebracht. Die persoon heeft eisen opgesteld waar het product aan moet voldoen. Om te garanderen op de betrouwbaarheid van het kwaliteitsoordeel, zijn er deskundige instanties nodig om het keurmerk te verlenen en het product te controleren. De fabrikant is de derde betrokkene, als aanvrager en gebruiker van het keurmerk.
Wie geeft/geven milieukeurmerken uit?
Een keurmerkeigenaar kan een rechtspersoon zijn( een organisatie of instantie) of een persoon. Ook kan de eigenaar een andere organisatie de toestemming geven om het keurmerk uit te geven.
De goede keurmerken worden beheerd door een organisatie, die onafhankelijk is van de leveranciers en de consument. Deze organisatie heeft inspraak bij het opstellen van de keuringseisen en laat de keuringen uitvoeren door een deskundige onderzoeksinstellingen. Wel moet de producten met een keurmerk regelmatig gecontroleerd worden. als aan al deze eisen is voldaan, kan het keurmerk worden erkend door de Raad van Acreditatie. De RvA is de hoogst toezichthoudende organisatie op dit gebied.
Verschil tussen biologische keurmerken en andere milieukeurmerken:
Welke keurmerken kun je in de diverse sectoren tegenkomen, waar staan ze voor en wie geeft ze uit:
Het EKO-keurmerk geeft aan dat een product biologisch is geproduceerd. De boeren gebruiken geen insecticiden of kunstmest. Ook bevatten de producten geen kleur-, geur- en smaakstoffen. Skal controleert de bedrijven en geeft de keurmerken uit aan de producten. Het wordt minimaal 2 keer per jaar gecontroleerd. Skal is door het ministerie van LNV aangewezen om dit te controleren.
Demeter:
In Nederland hebben producten met een demeter keurmerk ook altijd een EKO-keurmerk. De producten voldoen dus aan de eisen van de biologische landbouw. Demeter heeft alleen meer voorwaardes waar het product aan moet voldoen. Er kan bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van gewaspreparaten, koeien mogen niet onthoord worden en tussen de legkippen lopen hanen. De producten zijn verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels of bij de boerderij zelf. Ook dit keurmerk word gecontroleerd door de stichting Skal.
Milieukeur:
Dit milieukeurmerk kan je tegen komen op verschillende soorten artikelen, voedingsmiddelen , papier, verf, meubelen, brandblussers, planten en bij leveranciers van groene stroom. Het geeft aan dat een product minder belastend is voor het milieu. De producten worden regelmatig gecontroleerd, hier bij wordt dan het hele proces nagelopen van grondstof tot eindproduct.
Ecolabel:
De Europese unie heeft ook een milieukenmerk, het Europees Ecolabel. U kunt het overal in Europa tegen komen. Het is een keurmerk voor non-food producten en diensten. Onder andere op bijvoorbeeld schoonmaakmiddelen, huishoudelijke apparaten, verven, vloertegels en matrassen. Net als Milieukeur staat het Europees Ecolabel op producten die minder belastend zijn voor het milieu in vergelijking met andere soortgelijke producten. In Nederland zijn nog niet veel producten met het Europees Ecolabel, intussen is het keurmerk toegekend aan plavondverf, allesreiniger,afwasmiddel en drie andere wasmiddelen. De stichting Milieukeur in Den Haag beheert het Europees Ecolabel in Nederland.
Der Blaue Engel:
De Duitse variant,der Blaue Engel, van het Nederlandse Milieukeur staat op producten die minder belastend zijn voor het milieu tegenover andere gelijk soortelijke producten. In Nederland kom je dit symbool tegen. Je kan ze tegen komen op papier, CV-ketels, elektrische apparaten, computers, kopieerapparaten en papierproducten. De eigenaar van dit milieukeurmerk is het Duitse overheidsinstituut RAL.